کابل فشار ضعیف چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟

کابل فشار ضعیف(LV) موضوع مقاله امروز ما می‌باشد و قبل از بررسی این نوع کابل؛ نگاهی به معنی الکتریسته می‌اندازیم. برای انتقال الکتریسیته در سراسر دنیا، از کابل‌ها استفاده می‌کنند. کابل‌ها وسایلی رسانا هستند؛ که الکتریسیته در ولتاژهای مختلفی در آن‌ها جریان پیدا می‌کنند و از یک مبدا انرژی به جاهای مختلف می‌رسد. در صنایع، کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها، شهرها، منازل و مواردی دیگر از این دست از کابل‌ها استفاده می‌شود. اما کابل‌ها نیز بسته به جایی که از آن استفاده می‌شود و مقدار و نوع ولتاژی که قرار است از آن عبور کند متفاوت است. به بیان دیگر هر کابلی توانایی انتقال هر جریان الکتریسیته‌ای را ندارد و به همین دلیل کابل‌های مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شود؛ که بسته به مشخصاتشان در جاهای مختلف استفاده می‌شوند. یکی از کابل‌های پرمصرف، کابل فشارضعیف است.
در این مقاله در کنار شما همراهان عزیز و محترم خراسان الکتریک، به بررسی کابل فشار ضعیف خواهیم پرداخت و درباره انواع آن، کاربردهای این محصول، ساختار و ویژگی‌های منحصربفرد آن با شما صحبت خواهیم کرد‌‌‌.

کابل فشار ضعیف چیست؟

ما به طور کلی چندین نوع کابل مختلف داریم که از آن‌ها استفاده می‌کنیم. کابل فشار قوی، کابل فشار متوسط و کابل برق فشار ضعیف کلی‌ترین دسته‌بندی برای کابل‌ها هستند. هر کدام از این کابل‌ها توانایی انتقال و تحمل یک مقدار خاصی از ولتاژ را دارند. کابل فشار ضعیف به کابلی می‌گونید که برای ولتاژ‌های بین ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ ولت ساخته شده است. این کابل‌ها از جنس‌ها و روکش‌های مختلف ساخته شده‌ و به بازار عرضه می‌شوند. این کابل‌ها از ۲ تا ۵ رشته هادی ساخته شده‌اند. کاربرد این کابل‌ فشار ضعیف نیز بر اساس همین تعداد رشته‌های هادی و جنس سازه و روکش آن است؛ که راجع به این موضوع جلوتر مفصل‌تر صحبت خواهیم کرد. در این کابل‌ها ۲ تا سیم وجود دارد که با رنگ خاکستری و قرمز کاملا متمایز شده‌اند. رنگ خاکستری سیم صفر بوده و رنگ قرمز نیز سیم محافظ است. این کابل‌های انواع مختلفی دارند و کاربردهای متفاوتی نیز دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

❇ کابل فشار قوی چیست؟ انواع کابل فشار قوی و کاربرد آنها

انواع کابل فشار ضعیف

گفتیم که بر اساس جنس و روکش این کابل‌ها، آنها را تقسیم‌بندی می‌کنند. اگر بخواهیم چند نمونه از انواع مختلف این کابل‌ها را نام ببریم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم؛

• کابل فشار ضعیف نسوز
• کابل فشار ضعیف عایق pvc
• کابل فشار ضعیف عایق xlpe
• کابل فشار ضعیف غلاف سربی
• کابل شیلددار
• کابل کم دود
• کابل هالوژن دار

و مواردی دیگر از این دست. این محصولات هر کدام یک سری ویژگی‌ خاص دارند. به عنوان مثال کابل‌های نسوز، در برابر آتش سوزی و حریق بسیار مقاوم هستند و از نظر ایمنی کابل‌های قابل اطمینانی می‌باشند. کابل دارای غلاف سربی یک محصول بسیار خوب است که در مقابل زنگ‌ زدگی، رطوبت، هیدروکربن‌ها و مواردی از این دست از یک مقاومت بسیار خوبی برخوردار است.
هر کدام از این کابل‌ها نیز بر اساس یک قدرت تحمل ولتاژ تولید می‌شوند؛ یعنی ممکن است ما چندین نوع از هر کدام از این مدل‌ها را در بازار داشته باشیم.

کابل خودنگهدار فشار ضعیف چیست؟

کابل‌خودنگهدار از انواع سیم و کابل هستند؛ که هادی‌هایی از جنس آلومینیوم دارند و امروزه جایگزین کابل‌های مسی شده‌اند. کابل‌های خودنگهدار برای انتقال و توزیع نیروی برق در خطوط هوایی مناسب هستند و اغلب در مسیرهای کم عرض مورد استفاده قرار می‌گیرد. جهت خرید کابل خودنگهدار با مشاورین ما در خراسان الکتریک در تماس باشید.

کابل خودنگهدار فشار ضعیف ساختاری به هم تابیده دارد و غالباً در شبکه توزیع برق از آن استفاده می‌شود. می‌توان این نوع کابل فشار ضعیف تک فاز و سه فاز را براساس تعداد رشته‌های تشکیل دهنده به صورت زیر دسته بندی کرد:

کابل خودنگهدار شش رشته: کابل‌های خودنگهدار فشار ضعیف شش رشته از سه رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر، یک رشته نول و یک رشته نگهدارنده تشکیل شده‌اند.

کابل خودنگهدار پنج رشته: این نوع کابل برق فشار ضعیف دارای ۵ رشته به دو دسته زیر تقسیم می‌شود.

• با مسنجر فولادی به صورت سه رشته فاز، یک رشته نول یا روشنایی معابر و یک رشته نگهدارنده هستند.
• با مسنجر آلومینیوم آلیاژی به صورت سه رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر و یک رشته نول نگهدارنده هستند.

کابل خودنگهدار چهار رشته: این نوع کابل برق فشار ضعیف دارای ۴ رشته به صورت یک رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر ، یک رشته نول و یک رشته نگهدارنده هستند.

کابل خودنگهدار سه رشته: کابل خودنگهدار ۳ رشته شامل نیز به دو دسته تقسیم می‌شود.

• با مسنجر فولادی به صورت یک رشته فاز، یک رشته نول یا روشنایی معابر و یک رشته نگهدارنده است.
• با مسنجر آلومینیوم آلیاژی به صورت یک رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر و یک رشته نول نگهدارنده (نول مسنجر) هستند.

کابل خودنگهدار دو رشته: کابل خودنگهدار فشار ضعیف دو رشته مخصوص کابل سرویس رسانی به مشترکین و تغذیه تک فاز است. این نوع کابل فشار ضعیف شامل یک رشته فاز و یک رشته نول یا روشنایی است.

استانداردهای کابل فشار ضعیف

کابل برق فشار ضعیف بدون زره برای محل‌هایی با احتمال ضربات مکانیکی محدود و زره دار برای مکان‌هایی، نیازمند به محافظت بیشتر انتخاب می‌شود؛ که به‌ منظور افزایش استحکام مکانیکی زره از جنس فولاد گالوانیزه گزینش می‌گردد، و سپس غلاف پی‌وی‌سی، وظیفه محافظت و عدم عبور رطوبت به داخل کابل را بر عهده می‌گیرد و تمامی این موارد در کنار هم ساختار کلی کابل را می‌سازند.
در حالت کلی و صرف‌ نظر از نوع کابل باید تمامی آنها مطابق با استاندارد VDE آلمان (Verband der Elektrotechnik) یعنی استاندارد IEC 60502-1، IEC 60228 و IEC 60332 باشند تا مورد تأیید و استفاده قرار گیرند.

کاربردهای کابل های فشار ضعیف

گفتیم که اساس استفاده از کابل‌ها در جاهای مختلف، توانایی انتقال و تحمل ولتاژ در این کابل‌ها است. کابل‌های فشار ضعیف به دو صورت استفاده می‌شوند. یا در زمین دفن می‌شوند یا اینکه در کانال استفاده می‌شوند. این قابلیت‌ها به این محصول، کاربردهای بسیار زیادی می‌دهد. با اینکه کابل فشار ضعیف محدود کمی از ولتاژ را می‌تواند انتقال دهد. اما همین محدوده اکثریت استفاده ما را در بر می‌گیرد. تاسیسات ساده برق‌کشی‌های خاص خود را دارند که در این تاسیسات از LV استفاده می‌شود. تمامی برق منازل، ادارات، کافه، رستوران‌ها و مواردی از این دست که از برق شهری بهره می‌برند، کابل فشار ضعیف وظیفه رساندن جریان الکتریکی را به آن‌ها دارد. از کاربردهای دیگر این کابل می‌توانیم به استفاده از این محصول، در سیم‌کشی لوازم کم مصرف اشاره کرد‌‌. این لوازم می‌تواند هر چیزی باشد؛ مثلا لوازم خانگی کم مصرف در این دسته قرار می‌گیرد. سیستم‌های روشنایی نیز برای دریافت برق از این کابل‌ها بهره می‌برند. استفاده در سیستم‌های اطفا حریق و مکان‌هایی با احتمال آتش‌سوزی بالا از دیگر کاربردهای این کابل‌ها می‌باشد.  مواردی که عرض کردیم ذره‌ای از کاربردهای بسیار انواع مختلف این کابل‌های ارزشمند است.

ساختار کابل های فشار ضعیف

به طور کلی ساختمان و ساختار کابل فشار ضعیف بسیار ساده است. داخل این کابل‌ها همان طور که قبل‌تر نیز اشاره کردیم از چندین سیم هادی تشکیل می‌شود. این سیم‌ها از رشته‌های در هم تنیده و به هم تابیده درست شده است؛ که روی آن‌ها یک روکش قرار دارد. جنس این روکش‌ها می‌تواند از pvc یا xlpe باشد. فلزاتی هستند که می‌توان با آن‌ها این سیم‌ها را ساخت اما هر کدام مشکلاتی دارند. برخی از آن‌ها صرفه اقتصادی ندارند. برخی دیگر توان و تحمل نوسان ولتاژ را ندارند‌. برخی دیگر هستند که مصرف انرژی بسیار بالایی دارند. بهترین جنسی که می‌توان از آن برای تهیه این موارد استفاده کرد، مس است. مس با خلوص ۹۹.۵ درصد در ساختار کابل برق فشار ضعیف استفاده می‌شود. این کابل‌ها باید به راحتی خم شوند و قابلیت انتقال داشته باشند. به همین دلیل در کابل‌های چند رشته‌ای، فضای خالی که وجود دارید باید با یک چیزی پر شود‌. این ماده باید طوری باشد؛ که هم در برابر انعطاف عملکرد خوبی داشته باشد و هم مشکلی در انتقال جریان ایجاد نکند‌. یک عایق هم در نهایت روی کابل فشار ضعیف قرار می‌گیرد؛ که جنس آن می‌تواند از لاستیک یا پلاستیک باشد. البته لاستیک مدتی است به خاطر مشکلاتی که داشت منسوخ شده است. در حال حاضر از مواد پلاستیکی استفاده می‌کنند که پلی وینیل کلراید یا همان pvc بیشترین استفاده را دارد. به این نکته، در بخش‌های قبلی نیز اشاره داشتیم که کابل قرمز و کابل خاکستری برای محافظت و سیم صفر در داخل آن قرار دارد.

ویژگی و مشخصات کابل های فشار ضعیف

بعد از اینکه راجع به ساختار کابل‌های فشار ضعیف و انواع آن صحبت کردیم. در بخش آخر این مقاله، خدمت شما همراهان محترم خراسان الکتریک، از ویژگی، استاندارد و مشخصات کابل فشار ضعیف صحبت خواهیم کرد‌.
این کابل‌ها یک سری استاندارد و ویژگی دارند که به طور کلی در بخش‌های قبلی به آن‌ها اشاره داشتیم. اما اگر بخواهیم به طور تخصصی راجع به آن‌ها صحبت کنیم باید عرض کنیم که طبق استاندارد کابل‌ها با یک سری حروف انگلیسی شناخته می‌شوند. حرف اول در کابل برق فشار ضعیف مساوی است با جنس رسانایی که در آن استفاده شده است. حرف دوم عایق سیم را نشان می‌دهد. در آخر حرف سوم نیز جنس و نوع غلاف را به شما می‌گوید.
اگر بخواهیم چند مثال پرکاربرد برای شما بزنیم باید به این موارد زیر اشاره کنیم؛
به طور کلی N مس و NA آلومینیوم است. جنس پلاستیک Y و لاستیک با G نمایش داده می‌شود. در بخش غلاف نیز K سرب و KL آلومینیوم است. اگر در انتهای نام آن‌ها GB اضافه شود، نشان از زره گالوانیزه در این کابل‌‌ فشار ضعیف دارد.
به طور مثال NAYY یعنی در اینجا نیز عایق سیم و غلاف پلاستیکی است و NA که نشان هادی است به ما می‌گوید که جنس این سیم از آلومینیوم است.

در زیر علایم چند کابل ولتاژ ضعیف که در برق رسانی مورد استفاده قرار می گیرد آمده است:

تفاوت کابل فشار ضعیف با کابل فشار قوی

در پایان این مقاله می‌خواهیم اشاره‌ای به تفاوت دو کابل فشار قوی و ضعیف داشته باشیم و بررسی کنیم که چه مواردی منجربه تمایز این دو باهمدیگر شده است.

• نوع ساختار

یکی از وجوه تمایز این دو کابل در مرحله اول؛ نوع ساختارشان است. کابل فشار قوی را به‌ منظور انتقال بهتر ولتاژهای بالا و عدم ایجاد اختلال در جریان‌های خارجی بر روی میدان الکتریکی داخل کابل، از لایه‌های نیمه‌هادی و هادی می‌سازند که؛ چنین ساختاری برای کابل فشار ضعیف ضرورتی ندارد.

• نوع عایق به‌ کار رفته

نوع عایق بکار برده شده در کابل فشار قوی از جنس پلی اتیلن است و جنس عایق در کابل برق فشار ضعیف؛ پلیمر می‌باشد.

• میزان ضخامت کابل‌

لایه‌های موجود در کابل‌ فشار قوی به مرتب ضخامت بیشتری نسبت به کابل فشار ضعیف دارد.

• وزن

کابل‌های فشار قوی از نظر وزنی نسبت به کابل برق فشار ضعیف بسیار سنگین‌تر بوده.

• افزایش میدان مغناطیسی

مهم‌ترین مزیت کابل‌های فشار قوی افزایش میدان الکتریکی داخل کابل، به‌ محض افزایش ولتاژ است که چنین ویژگی در کابل‌های فشار ضعیف وجود ندارد.

سخن پایانی

کابل فشار ضعیف یک محصول بسیار کاربردی است که در جای جای زندگی ما نقش بزرگی را ایفا می‌کند. برای خرید این محصول حتما باید به متراژ، نوع و ولتاژ برق و انواع این کابل برق فشار ضعیف دقت کنید. برای مشورت و سوالات بیشتر و همچنین خرید این محصول، می‌توانید با همکاران ما در خراسان کابل در ارتباط باشید.

سوالات متداول:

• کاربرد کابل‌های فشار ضعیف چیست؟

از کابل‌های فشار ضعیف برای انتقال برق در کاربردهای مختلفی همچون روشنایی، برق‌کشی تاسیسات، ساختمان‌های مسکونی و تجاری استفاده می‌‌گردد.

• مزایای استفاده از کابل‌های زمینی فشار ضعیف چیست؟

مناسب برای مناطق شهری شلوغ که نصب خطوط هوایی ممکن است دشوار و یا حتی غیرممکن باشد و همچنین این نوع کابل هیچ خطری برای حیات وحش یا هواپیماهای با ارتفاع پرواز کم ندارد و هزینه کمی برای تعمیر و نگهداری آنها نیاز است.