کابل کشی یک کسب و کار پرهزینه است و باید به دقت انجام شود. هزینه جایگزینی یک کابل بعد از نصب نسبت به ابتدای کار، بیشتر است. به همین دلیل، نصاب باید از روش های مختلف برای تشخیص سیم برق مرغوب استفاده کند. در واقع استفاده از سیم برق مرغوب کم هزینه تر، از تغییر آن در آینده است. در این مقاله، نحوه تشخیص سیم های برق مرغوب از نامرغوب را توضیح خواهیم داد.
به چه سیمی، سیم مرغوب می گویند؟
مرغوب بودن سیم و کابل برق بر اساس فاکتورهای مختلفی مشخص می شود. با این وجود، فاکتور اصلی در تعیین مرغوب بودن یک سیم، کیفیت است. کیفیت هر سیم بر اساس مقاومت هادی بکار رفته در آن محاسبه می شود. منظور از مقاومت هادی، مقدار هادی مس یا آلومینیوم بکار رفته در سیم است.
از دیگر فاکتورهای تاثیرگذار در تشخیص سیم برق مرغوب، میزان دوام سیم است. سیم های مرغوبی که در زمینه ساخت و تولید استفاده می شوند، باید در برابر زنگ زدگی و آفات مقاوم باشند. سیم برق مرغوب باید پایداری حرارتی بالایی داشته باشد تا بتواند دماهای بالا را نیز تحمل کند. سیم های برق باکیفیت باید در برابر آتش و شرایط جوی مختلف مقاوم باشند. سیم های باکیفیت در جلوگیری از نوسانات ولتاژ و اتصال کوتاه بسیار موثر هستند.
به چه سیمی سیم نامرغوب می گویند؟
همانطور که گفته شد، مقاومت هادی از فاکتورهای اصلی در تشخیص سیم برق مرغوب به شمار می رود. بسیاری از تولیدکنندگان برای کاهش هزینه های خود، هادی کمتری در سیم های برق بکار می برند. هر چه میزان هادی بکار رفته در یک سیم از مقدار مجاز کمتر باشد، کیفیت سیم پایین تر خواهد بود. سیم های برق نامرغوب دارای ظرفیت جریان غیراستاندارد هستند. همچنین، عایق آن ها معمولاً از موادی ساخته می شود که به راحتی در برابر ضربات فیزیکی آسیب می بینند.
روش تشخیص سیم برق مرغوب
روش های تست بسیار زیادی برای تشخیص مرغوب بودن یا نبودن سیم برق وجود دارند. به کمک این روش ها، ضمانت محصول محدود می شود. از سوی دیگر، بکارگیری این روش ها در مقایسه با تعمیر کابل ها و سیم های برق، هزینه کمتری دارد. تست های دوره ای نیز برای اطمینان از داشتن یک زیرساخت امن در آینده ضروری هستند. از مهم ترین تست های تشخیص کیفیت سیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرسولفات (برای مس)
- تتابکاری (برای مس)
- کشش (برای آلومینیوم)
- مفتول پیچی (برای آلومینیوم)
- مقاومت هادی (برای همه)
- ضخامت عایق (برای همه)
- اندازه گیری قطر کلی (در صورت مشخص بودن، برای همه)
به طور کلی، تشخیص سیم برق مرغوب به دو روش صورت می گیرد: بررسی اجزای سیم برق و تشخیص از روی ظاهر.
بررسی اجزای سیم
بررسی استاندارد بودن اجزای یک سیم می تواند به تشخیص کیفیت آن کمک کند. اول از همه، جنس هادی باید بررسی شود. بهترین سیم های برق از هادی مسی ساخته می شوند. هادی کابل های بی کیفیت دارای ناخالصی ازقبیل فولاد است. این ناخالصی ها موجب کاهش رسانایی سیم برق می شوند. علاوه بر این، هادی باید در مرکز سیم قرار گیرد. در ضمن، باید مقاومت هادی را با یک میکرو اهم متر اندازه گیری کنید.
از سوی دیگر، دوام و ماندگاری روکش سیم نیز بسیار اهمیت دارد. معمولاً سیم های برقی که از روکش های پی وی سی نامرغوب ساخته می شوند، از کیفیت استانداردی برخوردار نیستند. یکی دیگر از نکاتی که هنگام تشخیص سیم برق مرغوب باید مدنظر قرار گیرد، کیفیت عایق سیم است. عایق سیم های برق معمولاً با پهنای یکسان از سرب ساخته می شود. در سیم های برق مطلوب، عایق به راحتی از کابل جدا می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون انواع عایق به مطالعه مقاله انواع عایق سیم و کابل بپردازید.
هنگام بررسی اجزای سیم حتماً باید به سطح مقطع رشته های سیم نیز توجه شود. سطح مقطع سیم باید استاندارد باشد. البته، امکان تولید کابل برق در سایز سفارشی نیز وجود دارد. همچنین، به رنگ کابل ها نیز توجه کنید. هر یک از رشته های کابل فشار ضعیف دارای رنگ خاصی هستند در حالی که کابل فشار قوی تنها در یک رنگ ساخته می شود.
تشخیص سیم برق مرغوب از ظاهر
تمامی سیم های برق مرغوب دارای نشان استاندارد ISIRI هستند. روکش کابل باید صاف و بدون برآمدگی باشد. وزن کابل می تواند یک شاخص خوب برای تشخیص کیفیت آن باشد. هر چه وزن کابل بیشتر باشد، ناخالصی بیشتری در هادی آن استفاده شده است. در نتیجه، این کابل کیفیت پایین تری دارد. این موضوع در مورد قطر کابل نیز صدق می کند. هر چه کابل قطورتر باشد، کیفیت پایین تری دارد. روکش کابل های برق باید ضخامت استانداردی داشته باشند. کمتر یا بیشتر بودن این ضخامت منجر به آتش سوزی یا برق گرفتگی می شود.
روش هایی که در تولید سیم و کابل غیراستاندارد استفاده می شود؟
تشخیص سیم برق مرغوب در نگاه اول کار چندان آسانی نیست. بسیاری از سیم ها و کابل های غیراستاندارد و بی کیفیت نیز دقیقاً شبیه به سیم های مرغوب ساخته می شوند. با این وجود، حتماً باید به هولوگرافیک UL روی جعبه کابل ها توجه کنید. در صورت عدم وجود این هولوگرافیک، اقدام به خرید نکنید.
سیم و کابل ها ممکن است به دلایل مختلفی غیراستاندارد تلقی شوند. از مهم ترین دلایل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بکار بردن مس در ساختار سیم یا کابل به مقدار کمتر از مجاز
- بکار بردن مس با خلوص غیراستاندارد در ساختار سیم یا کابل
- کوتاه تر بودن طول سیم یا کابل نسبت به آنچه روی جعبه محصول ذکر شده است.
- یکسان نبودن طول هادی بکار رفته در ساختار سیم یا کابل
- روکش نامرغوب سیم یا کابل به دلیل استفاده از مواد اولیه نامناسب
- تقلبی بودن سیم یا کابل
به طور کلی، سیم و کابل استاندارد دارای مشخصه هایی است. همگی آن ها شامل یک کد ده رقمی هستند که توسط شرکت تولیدکننده مشخص می شود. در صورت ارسال این کد به سازمان ملی استاندارد، اطلاعاتی ازقبیل نام محصول، تاریخ اعتبار، نام واحد تولیدی، نوع استاندارد و وضعیت پروانه ارائه می شوند.
سخن پایانی
مرغوب بودن سیم های برق می تواند در کاهش هزینه قبض برق کمک کند. روش های بسیار زیادی جهت تشخیص سیم برق مرغوب وجود دارد، ازجمله بررسی اجزای سیم یا تشخیص از روی ظاهر. مرغوب بودن سیم یا کابل برق می تواند از خطرات جدی مانند برق گرفتگی یا آتش سوزی جلوگیری کند. در نتیجه، ارزشش را دارد برای یک سیم برق مرغوب هزینه کنید. آیا تجربه ای از حوادث ناشی از سیم برق نامرغوب دارید؟
منابع: carelabz , vihanmodular
خراسان الکتریک
سوالات متداول
1-هزینه ی تهیه سیم مرغوب چقدر است؟
هزینه ی خرید سیم و کابل با توجه به فاکتورهای مختلف، متفاوت است. اما آنچه که مشخص و حتمی است. این نکته می باشد که در همان ابتدا از سیم برق مرغوب استفاده کنید چرا که در صورتی بروز مشکل و نیاز به تعویض و جایگذاری دوباره سیم و کابل ها، هزینه ی بیشتری باید بپردازید.
2- چگونه مرغوب بودن سیم و کابل را تشخیص بدهیم؟
به طور کلی از طریق دو روش، مرغوب بودن سیم و کابل را می سنجند. یکی از روی ظاهر و دیگری به وسیله ی بررسی اجزای سیم. در این مقاله به شرح کامل آن ها پرداختیم.